भाद्र १३, २०७४- बैंकमा भएको नगद, घरका बस्तुभाउ बिक्री गरी इश्मा–४ सिम्पानीकी ३० वर्षीया विना थापा दूधेबालक छाडेर घरबाट हिँडेको तीन साता पुग्न थाल्यो । पति बाबुराम थापा पत्नीको खोजीमा तम्घासमा भौंतारिरहेका छन् तर उनको अत्तोपत्तो छैन ।
‘घरमा ९ महिनाको छोराले आमाको दूध खोज्दै छ, छोराछोरी अल्लबिल्ल भए,’ बाबुरामले भने, ‘तैपनि कतै फेला पार्छु कि भनेर खोज्दै छु ।’ तम्घासको बैंकमा रहेको ४ लाख रुपैयाँ निकालेर ल्याउने बहानामा हिँडेकी विनालाई प्रहरीले पनि खोज्दै छ तर फेला पार्न सकेको छैन । भारतको दिल्ली पुगेर २४ वर्षदेखि कमाएको सबै सम्पत्ति लिएर पत्नी फरार भएपछि उनी विक्षिप्त छन् । ‘खातामा भएको १९ लाख रुपैयाँ सबै निकालिछे,’ उनले भने, ‘घरका गाई, भैंसी, बाख्रा, कुखुरासमेत छैनन् ।’
विवाह भएको १३ वर्षसम्म सँगै र राम्रै चलेको उनको घरबार बिदामा आएका बेला हिसाबकिताब खोज्न थालेपछि बिग्रिएको हो । वर्षको एकपटक आउने बाबुरामले आएका बेला सबै हिसाब खोज्दैनथे । छोटो समयमै फर्किने भएकाले नखोजेको र घरमा आउँदा राम्रै व्यवहार हुने र पैसा सबै तम्घासमा बैंकमा छ भनेपछि विश्वास लागेको उनले बताए । यसपटक लामो बिदामा आएका उनले हिसाब खोजेपछि पत्नीसँग मनमुटाब बढेको थियो । ‘शंका लागेपछि पैसा खोज्दा सम्बन्ध बिग्रन थाल्यो,’ उनले भने, ‘तम्घासमा भएको रकम लिन गएकी श्रीमती सम्पर्कविहीन भइन् ।’ अहिले छोराछोरी हेरी मन बुझाउने गरेको उनले बताए ।
प्रहरी कार्यालयका मुद्दा फाँटका असई सत्यनारायण यादवका अनुसार विदेशमा भएका पति घर फर्केर सम्पत्ति खोज्नेबित्तिकै सम्बन्धविच्छेद गर्ने र हराउने महिलाको संख्या बढदै गएको छ । ‘अहिले महिलापीडित पुरुषको उजुरी बढ्दो छ,’ उनले भने, ‘लामो समय पति विदेशमा बस्ने र रकम पठाउने, यता पत्नी अर्कैसँग लागेर सम्पत्ति सक्ने र पछि हिसाब खोज्दा भाग्ने वा डिभोर्स माग्ने प्रवृत्ति बढ्दै छ ।’ सम्पत्ति खोज्ने पतिसँग सम्बन्धविच्छेद माग्दै अदालत पुगेर उल्टै थप सम्पत्ति माग्ने महिलाको संख्या बढ्दै गएको उनले बताए ।
गुल्मी दरबार गाउँपालिका–१ बलिथुमका हुमबहादुर सर्तुंगी पनि पत्नीबाटै पीडित भए । मलेसिया गएर ३ वर्ष दु:ख गरी कमाएको सम्पत्ति सकेर ५ वर्षको छोरा पनि लिएर पत्नी जमुना घरबाट हिँडिन् । पैसा कमाएर सुखी घरबार बनाउने उद्देश्य लिएर मलेसिया पुगेका उनी फर्केर आफैंले पठाएको पैसा खोज्दा जमुना घर छाडेर हिँडिन् । ‘पैसा खोज्दा छोरोसमेत गुमाएँ,’ उनले भने, ‘डेढ लाख रुपैयाँ नगदसमेत लिएर वैशाख २४ मा भागेकी श्रीमतीको अहिलेसम्म अत्तोपत्तो छैन ।’
पत्नी हिँडेपछि अहिले सन्तान न सम्पत्ति भएको उनको गुनासो छ । प्रहरीका अनुसार यो वर्ष मात्र सम्पत्ति लिएर पत्नी फरार भएको भन्दै ६ पुरुषले खोजी गरिदिन आग्रह गर्दै निवेदन दिएका छन् । त्यस्तोमा अधिकांश रोजगारीका लागि विदेश गएर फर्केका छन् । पछिल्लो ३ वर्षको तथ्यांक हेर्ने हो भने लैंगिक हिंसाको घटना घट्दो छ तर पत्नीपीडित पुरुषको संख्या बढ्दो छ । आव २०७२/७३ मा लैंगिक हिंसाका १ सय ३४ घटना भएकामा आव ०७३/७४ मा ९५ मा झरेका छन् ।
बालबालिका अलपत्र
सम्पत्ति लिएर महिलाले सम्बन्धविच्छेद वा फरार हुँदा त्यसको पीडा भने बालबालिकामा पर्न थालेको छ । प्रहरीमा बर्सेनि बालबालिका बिचल्ली बनाएर भाग्ने महिलाको संख्या बढ्दो छ । बाबु रोजगारीका लागि विदेशमै भएको अवस्थामा आमा हिँडेपछि अलपत्र पर्ने बालबालिकाको संख्या सयभन्दा बढी छ । पछिल्लो समय बाबुबिनाका आमाबाट जन्मिएका र आमाले छाडेर गएका बालबालिकाको संख्या बढ्दै गएको महिला तथा बालबालिका कार्यालयकी प्रमुख प्रतिभा पन्थीले बताइन् ।
सम्पत्ति लिएर महिलाले सम्बन्धविच्छेद वा फरार हुँदा त्यसको पीडा भने बालबालिकामा पर्न थालेको छ । प्रहरीमा बर्सेनि बालबालिका बिचल्ली बनाएर भाग्ने महिलाको संख्या बढ्दो छ । बाबु रोजगारीका लागि विदेशमै भएको अवस्थामा आमा हिँडेपछि अलपत्र पर्ने बालबालिकाको संख्या सयभन्दा बढी छ । पछिल्लो समय बाबुबिनाका आमाबाट जन्मिएका र आमाले छाडेर गएका बालबालिकाको संख्या बढ्दै गएको महिला तथा बालबालिका कार्यालयकी प्रमुख प्रतिभा पन्थीले बताइन् ।
‘पछिल्ला वर्षमा आमाले छाडेर गएका र बाबुविहीन बालबालिका बढ्दै छन्,’ उनले भनिन्, ‘ठयाक्कै तथ्यांक छैन तर अपलत्र परेका बालबालिकालाई सहयोग माग्न आउने क्रम बढ्दो छ ।’ प्रहरीमा उजुरी परेपछि सहयोगका लागि आग्रह गर्ने बढ्दै गएको उनले बताइन् ।
This is dummy text. It is not meant to be read. Accordingly, it is difficult to figure out when to end it. But then, this is dummy text. It is not meant to be read. Period.